Het gebeurde in 2010…
Euthanasieproces Tine Nys: beroep kan nog

KORT SAMENGEVAT

• Op basis van psychisch lijden kreeg Tine Nys (38) eind april 2010 euthanasie.
• Een zus van Tine diende in Dendermonde daartegen een klacht in met burgerlijke partijstelling.
• De procureur vorderde de buitenvervolgingstelling en in 2016 oordeelde de raadkamer om de drie betrokken artsen buiten vervolging te stellen.
• De burgerlijke partij ging in beroep.
• Het parket-generaal vroeg daarna eveneens de verwijzing.
• De kamer van inbeschuldigingstelling in Gent besloot eind 2018 de drie artsen te verwijzen naar het Gentse Hof van Assisen, op beschuldiging van vergiftiging.
• De wet op de euthanasie was in 2002 in werking getreden en het zou, volgens de openbare aanklager Francis Clarysse de eerste maal zijn dat de wettelijke voorwaarden niet werden nageleefd.
• Dokter Joris Van Hove diende Tine Nys de dodelijke injectie toe. Als uitvoerende arts moest hij zich verantwoorden.
• Twee andere artsen, raadplegend, stonden mee terecht.
• De volksjury sprak op 31 januari 2020 de drie artsen vrij.
• Het parket-generaal stelde geen cassatieberoep in, zodat de strafrechtelijke vrijspraak definitief was.

…en toch

Als burgerlijke partij had de familie Nys wel cassatieberoep aangetekend.
Het Hof van Cassatie besliste dat er een nieuw proces moest komen voor Van Hove, omdat zijn vrijspraak onvoldoende gemotiveerd werd.

• De correctionele rechtbank Dendermonde moest uitmaken of de uitvoerende arts burgerrechtelijk verantwoordelijk kan gesteld worden en veroordeeld moest worden tot het betalen van een schadevergoeding.
• De rechtbank stelde een prejudiciële vraag en vroeg of de euthanasiewet, die de voorwaarden geeft waaraan een arts die euthanasie toepast moet voldoen om geen misdrijf te plegen, de grondwet schendt doordat elke schending van de euthanasiewet een inbreuk betekent op de strafwet.
• De rechtbank wou daarbij weten of er een onderscheid kon gemaakt worden tussen een schending van een inhoudelijke voorwaarde (zoals het zich verzekeren van het aanhoudend fysiek of psychisch lijden van de patiënt) en de schending van een procedurele voorwaarde zoals de administratie.
• Het Grondwettelijk Hof oordeelde in oktober 2022 dat artikel 3 van de euthanasiewet de Grondwet effectief schendt. Volgens de verdediging van Van Hove betekende dat dat de arts opnieuw vrijuit ging, maar de nabestaanden van Tine Nys betwisten dat.
• De correctionele rechtbank van Dendermonde kon door het arrest “een eventuele schending van de procedurele voorwaarden niet in aanspraak nemen”, zo motiveerde de rechtbank. “We kunnen alleen oordelen of er een inbreuk was op de grondvoorwaarden. (..) Het staat vast dat Tine Nys leed aan een borderline stoornis en een autismespectrumstoornis. De rechtbank is ervan overtuigd dat ze uitbehandeld was.”

Volgens het vonnis was haar verzoek “vrijwillig overwogen” en bevond ze zich “in een toestand van ondraaglijk psychisch lijden”. Daardoor oordeelde de rechtbank dat er geen fout tegen de grondvoorwaarden kan aangetoond worden en dat de arts geen schadevergoeding moet betalen. Het gaat niet om een vrijspraak omdat het om een uitspraak op burgerrechtelijk gebied gaat.

De burgerlijke partij kan nog in beroep gaan tegen het vonnis.